Gesso is een krijtachtig mengsel die je op een ondergrond aanbrengt om op te schilderen. Dit laagje Gesso zorgt er voor dat acrylverf of olieverf niet door de ondergrond wordt geabsorbeerd. En laten we eerlijk zijn, dat is wel zo prettig want verf is erg kostbaar.
Er zijn veel verschillende dingen mogelijk met Gesso, ook al zou je dit niet direct zeggen. Op deze pagina vind je praktische informatie en tips over gesso.
Inhoud
Wat is Gesso
Gesso is een krijtachtig mengsel dat wordt gebruikt om de ondergrond van een schildersoek of canvas voor te bereiden. Het doel van de onderlaag gesso is om er voor te zorgen dat acrylverf of olieverf niet wordt ‘opgezogen’ door het canvas. Gesso legt daarmee feitelijk een goede basis waar je op kunt werken.
Gesso werkt als een soort primer die ervoor zorgt dat ‘kostbare’ verf niet het doek trekt. De krijtachtige laag is in staat de verf aan zich te hechten. Zowel voor acrylverf als olieverf.
Nu zitten er grote verschillen in de kwaliteit canvas doeken. Kwalitatieve doeken zijn over het algemeen voorzien van meerdere lagen en daarmee direct geschikt om op te werken. Goedkopere canvasdoeken zoals die van de Action heeft bijvoorbeeld een dun laagje gesso. Dit is vaak zo weinig dat het daarom een goed idee is om nog één of twee lagen gesso aan te brengen voordat je gaat beginnen met schilderen.
Gesso is namelijk niet zo kostbaar als verf. Het zou dan ook zonde zijn als je, in verhouding, dure verf door de ondergrond wordt opgenomen, terwijl je dit heel makkelijk kunt tegengaan met een goede laag gesso.
Gesso verdunnen
In principe hoef je gesso niet te verdunnen, maar zelf verdun ik de gesso wel wanneer ik een portret wil schilderen op een paneel. Dit doe ik omdat de gesso dan wat meer vloeit en ik het zelf fijn vind om de gesso in meerdere lagen aan te brengen. Deze lagen laat ik tussendoor wel goed drogen.
Hoe verdun je gesso?
Ik doe een hoeveelheid gesso die ik denk nodig te hebben in een glazen potje (met deksel). Stel dat er een laag van 3 cm in het potje zit, dan voeg ik een laagje van een halve centimeter water toe en meng dit goed door. Is de gesso nog steeds dik? Dan doe ik er nog een dun laagje gesso bij en roer ik het weer goed door. Dit doe ik net zo lang tot ik tevreden ben.
Teveel gemaakt? Geen nood, je draait het dekseltje erop en je bewaard de verdunde gesso voor een volgend project!
Gesso aanbrengen op Canvas
Een canvas kan eerst worden voorbereid met Gesso voordat je aan de slag gaat met acryl- of olieverf. Dit noem je ook wel het prepareren van de ondergrond van een schilderij. Het prepareren doe je om de ondergrond te beschermen en meer kwaliteit te geven aan je schilderij. De verf wordt door de gesso minder ‘opgezogen’ in het canvas en dat bespaart je ook weer wat geld, want verf is duur.
Mogelijk wil jij nu weten hoe je gesso het beste kunt aanbrengen op canvas. Hieronder kun je de stappen zien die ik altijd volg voor het prepareren van mijn canvas.
- Breng een dun laagje gesso kruislings aan op het canvasdoek. Je kunt de gesso zelfs verdunnen met water. Hierboven kun je meer lezen over het verdunnen van gesso.
- Laat dit laagje gesso drogen. Tip: je kunt dit proces versnellen door een föhn te gebruiken.
- Breng nog een dun laagje gesso aan op het canvas. Doe dit weer kruislings.
- Ook nu laat je dit laagje opnieuw drogen en kun je het proces versnellen door een föhn te gebruiken.
Je kunt alleen een föhn gebruiken bij een dun laagje. Gebruik je een dikkere laag dan adviseer ik je om de gesso een nachtje te laten drogen.
Gesso gebruiken
In principe start elk schilderproject met gesso. Je brengt het immers aan op een ondergrond waar je op wilt gaan schilderen, of je werkt op een canvasdoek die al voorzien is van een goede laag.
Zoals je misschien weet gebruik je gesso om de verf goed te laten hechten. Ook ontvang ik vaak de vraag in hoeveel lagen je gesso moet aanbrengen. Ik adviseer altijd om gesso in minimaal drie lagen aan te brengen.
Droogtijd Gesso
De droogtijd van Gesso is over het algemeen een half uur tot drie kwartier. Ik moet eerlijk toegeven dat ik daar soms geen geduld voor heb en het dan met de föhn droog. Als ik een dikke laag heb aangebracht volg ik wel de geadviseerde droogtijd op. Dit kan tot wel 24 uur duren. Controleer daarom altijd even de verpakking hoe lang het moet drogen.
In dit artikel over de droogtijd van Gesso vind je verschillende manier om gesso sneller te drogen en de beste gesso om te drogen.
Gesso mengen met acrylverf
Gesso is een primer die vaak wordt gebruikt voor het prepareren van schilderoppervlakken. Maar gesso kan ook heel goed worden gebruikt om te mengen met acrylverf. Het is een verrassend alternatief voor het gebruik van witte acrylverf. Het samenvoegen van Gesso met je acrylverf resulteert in een subtiel mat en krijtachtig aspect, wat een verrijkende dimensie toevoegt aan je creatieve uitingen.
Wat dit mengsel van gesso en acrylverf zo boeiend maakt, is de dekkingskracht van Gesso. Zelfs wanneer je transparante kleuren gebruikt, zal het mengen van Gesso met je acrylverf een mooi dekkend effect geven. Dit is met name interessant voor mensen die pasteltinten en een matte uitstraling mooi vinden.
Deze methode opent een wereld van mogelijkheden voor kunstenaars die op zoek zijn naar nieuwe manieren om textuur, diepte en karakter toe te voegen aan hun werken. Of je nu strebt naar een subtiele fluweelzachte afwerking of juist een uitgesproken krijtachtige uitstraling nastreeft, het mengen van Gesso met je acrylverf biedt een veelzijdige techniek om je artistieke visie tot leven te brengen.
Olieverf en gesso
Olieverf dient een goede ondergrond te hebben en dat is precies waar gesso bij kan helpen. Hierboven kun je vinden hoe je gesso moet gebruiken en kunt aanbrengen op canvas.
Gesso geeft dus een goede ondergrond voor olieverf. Je kunt de gesso een klein beetje kleur geven door het te mengen met acrylverf. Maar let op, want acryl geeft geen goede grip voor olieverf. Daarom zal je altijd veel meer gesso moeten gebruiken dan acrylverf.
Gesso kopen
Je kunt heel veel verschillende soorten gesso verkrijgen, maar welke gesso moet je nou eigenlijk kopen?
Hier laat ik je een aantal gesso’s zien die ik zelf heel prettig vind om mee te werken. Deze gesso’s zijn van goede kwaliteit en geef een goede dekking aan je canvas.
Liquitex Gesso
De transparante Gesso van Liquitex is de ultieme basis voor al je ondergronden. Deze klassieke witte gesso biedt textuur en absorberend vermogen voor zowel acrylverf als olieverf. Daarmee is deze gesso ideaal voor canvas.
Gebruik twee lagen gesso wanneer je aan de slag gaat met olieverf. Twee lagen geven namelijk meer diepte en levendigheid.
Tip: deze gesso kun je tinten met acrylverf. Zo kun je jouw schilderij een persoonlijke ‘touch’ geven.
Lefranc & Bourgeois Gesso
Deze Gesso van Lefranc & Bourgeois is een universele en lichtechte primer voor onder andere canvas. Het prettige aan deze gesso is dat je het met water kan verdunnen (maximaal 20%).
Het is een prachtige gesso die je in meerdere lagen kan toepassen. De fabrikant geeft aan dat iedere laag een droogtijd heeft tussen 3 tot 4 uur. Maar, dit proces kun je versnellen door een dunne laag aan te brengen en deze laag te föhnen.
Amsterdam Gesso
Het merk Amsterdam heeft meerdere gesso’s in hun assortiment. En eigenlijk alle gesso’s van dit merk zijn van uitstekende kwaliteit. Zelf heb ik heb twee soorten Gesso van Amsterdam geprobeerd waar ik echt heel tevreden over ben. Namelijk, de transparante gesso en de zwarte gesso.
Het prettige aan de gesso’s van Amsterdam is dat het een ‘open karakter’ heeft waardoor het perfect geschikt is voor alle soorten verf.
Conclusie
Gesso is dus een primer die wordt gebruikt om de onderlaag van je schilderij voor te bereiden. Je kunt de gesso verdunnen en zelfs iets tinten door er een beetje acrylverf aan toe te voegen. Het droogproces van Gesso kun je versnellen door gebruik te maken van een föhn. Hopelijk heb ik je een compleet beeld kunnen geven van gesso en ik hoor graag wat je van dit artikel vindt. Je kunt dit doen door hieronder een reactie achter te laten.
Tot slot, de beste gesso’s heb ik nog even op een rijtje voor je gezet in het geval je deze nog moet aanschaffen.
